Dünyada psikoloji alanına olan ilginin artmasıyla birlikte, bazı psikolojik terimlerin de popülerlik kazandığı gözlemlenmektedir. Özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) birçok ebeveynin gündeminde olan bir konudur. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, doğru tanının koyulabilmesi için bilimsel ve güvenilir bir değerlendirmenin şart olduğunu vurgulayarak, “Artık herkes kendinde ya da çocuğunda bilinçsizce DEHB’den şüpheleniyor” dedi. Bu noktada Moxo dikkat testinin hem uzmanlara hem de ailelere büyük kolaylık sağladığını belirtti.
Moxo, bilgisayar destekli bir dikkat performans testidir. Bu test, gözel ve işitsel dikkat dağıtıcılar kullanarak bireylerin dikkatlerini sürdürme ve tepki verme becerilerini ölçmektedir. Jülide Unutmaz, Moxo testinin DEHB, dürtüsellik, dikkat dağınıklığı, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü gibi durumların ayrımında yardımcı olduğunu ifade etti. Klinik değerlendirme sonucunda bir uzman, tanıya yardımcı olmak için Moxo testini isteyebilir. Test, bilgisayar başında ve uzman rehberliğinde gerçekleştirilmekte olup, katılımcı belirli semboller gözüktüğünde hızlı ve doğru tepki vermeye çalışmaktadır. Kullanılan dikkat dağıtıcılar aracılığıyla bireyin tepki süresi, doğruluğu, dürtüselliği ve yanlış tepkileri analiz edilmektedir.
Testin sonuçları genellikle aynı gün içerisinde elde edilebilmektedir.
Moxo testinin yalnızca çocuklar için değil, yetişkinler için de kullanılabileceğine dikkat çeken Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, testin altı yaşından itibaren uygulanabildiğini ifade etti. “Moxo’nun 6-12 yaş arası çocuk versiyonu ve 13 yaş ve üzeri ergen-yetişkin versiyonu bulunmaktadır. Çocuklarda test süresi ortalama 15 dakika, yetişkinlerde ise yaklaşık 18 dakika sürmektedir. Testin süresi sabit olmasına rağmen, bireylerin kişisel özelliklerine göre performansları değişkenlik gösterebilmektedir. Uygulamadan sonraki uzman değerlendirmesiyle elde edilen sonuçlar genellikle aynı gün veya 1-2 gün içinde katılımcılarla paylaşılmaktadır” şeklinde konuştu.
Bu testin bir diğer avantajı ise gerçek hayatı simüle etmesi.
Moxo testinin yalnızca DEHB şüphesi taşıyan kişiler için kullanılmadığını belirten Unutmaz, “Testte dikkat, zamanlama, dürtüsellik ve hiperaktivite düzeyleri detaylıca değerlendirildiği için DEHB dışında dikkat problemleri ve öğrenme güçlüğü gibi durumlarda da fayda sağlamaktadır. Bu test, terapi veya ilaç öncesi-sonrası karşılaştırmalarda da kullanılabilir. Ancak bunun yanı sıra Moxo’nun tek başına tanı koyamayacağı, klinik görüşme ve diğer veri setleriyle birlikte sürece yalnızca destek olabileceği unutulmamalıdır” açıklamasını yaptı.
Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, Moxo testinin Türkiye'deki geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarının eksiksiz olduğunu da vurgulayarak, “Moxo’nun klasik dikkat testlerinden farkı, gerçek hayattaki dikkat dağıtıcıları simüle etmesi, bilgisayar destekli olması nedeniyle objektif veri sağlaması ve performans detaylı kategoriler içermesidir” diye ekledi.