İzmir Büyükşehir Belediyesi, yerel demokrasinin güçlendirilmesi amacıyla 'Kent Denetçileri' uygulamasını başlattı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay tarafından kamuoyuna tanıtılan bu proje, Türkiye’de ilk kez uygulanan ve bu kapsamda tek belediye projesi olma özelliğini taşıyor. Uygulama kapsamında, gençlerin yaşadıkları kentte sadece gözlemci değil, denetleyici ve karar verici olmaları hedefleniyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yerel yönetim anlayışını güçlendirmek için 'Kent Denetçileri' uygulamasını hayata geçirdi. İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından yürütülen bu program ile günlük yaşamda vatandaşların katılımcı anlayışı ile kent yönetimine dahil edilmesi sağlanıyor. Avrupa Birliği (AB) Projesi IMPETUS kapsamında düzenlenen 'Kent Denetçileri' programı ile seçilen 17 Kent Denetçisi, çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi kritik konularda saha tespitlerine başladı. İlk aşamada Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca bölgelerinde çalışmalar yapıldı.
Uygulamaya başvuran ve seçilen, 18 yaşını doldurmuş ve en az 6 aydır İzmir’de yaşayan kent denetçileri, Kültürpark, Kordon, Hasan Ali Yücel Bahçesi, Bostanlı ve Üçkuyular Kent Ormanı gibi alanlarda sahaya inerek denetim yapma fırsatı buldu.
Aşağıdan yukarıya kentsel veri üretimi
Projenin fikir ekibinde yer alan İzmir Kavram Meslek Yüksek Okulu Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü öğretim üyesi Dr. Pelin Özden, projenin özgün ve inovatif bir yapıda olduğunu ifade etti. Katılımcıların, yurttaş bilimini ön plana çıkaran bir çalışma yürüttüğünü belirtti. Proje sayesinde vatandaşlar, yerel yönetim hizmetlerini denetleyebilecek ve karar alma mekanizmalarına aktif katılım sağlayabilecek. Projeye 2 bin 911 başvuru ulaştı ve açık bir süreçle başlatıldı. İzmir’deki önemli kamu alanlarında kent denetçiliği söz konusu olacak. Zabıta ekipleri tarafından yürütülen çevresel denetim ve kültürel mirasla ilgili veriler, denetçilerin yaka ve boyunlarında yer alan kameralar ile görüntülenmekte veya sesli olarak kayda alınmakta. Özel tutanaklarla zabıta ile paylaşılıyor.
Vatandaşın da görevini yerine getirmesi gerekiyor
Projeye katılan Aleyna Polater, “Kenti bir yurttaş olarak denetlemek herkesin istediği bir şey. Bazen aksaklıklar oluyor, bunlar için birebir gözlem yapmak istenebiliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde kime ne diyebileceğimi, nasıl ilerleyebileceğimi öğrenmek istedim. Her şey aslında belediyenin sorumluluğunda değil. Bizim de vatandaşlar olarak üzerimize düşen görevi yerine getirmemiz gerekiyor. Bu yolda adım attım. Çok doğru ve güzel bir karar olduğunu düşünüyorum” şeklinde konuştu.
60 yıldır İzmir’de yaşayan İsmail Şengör, “Kentimden dolayı hemen hemen kentin her yerini dolaşıyorum. Gördüğüm sorunların çözülmesi ve yetkililere bildirilmesi için bu uygulamayı bekliyordum. Görünce hemen başvurdum. Vatandaşlar her şeyi belediyeden bekliyorlar. Şimdi görev alınca gerekli yerlere ikaz ve bildirimde bulunabileceğiz. Çok faydalı bir çalışma olacağını düşünüyorum. Devam etmesi ve denetçi sayısının çoğalması lazım” dedi.
İzmir için önemli hedefler belirlendi
Kent Denetçileri uygulaması, Avrupa Birliği (AB) Projesi IMPETUS kapsamında 509 girişim arasından ilk 20 proje arasında yer alarak finale kaldı. Yurttaş Akademisi-Kamu Denetçileri Programı, İZQ Girişimcilik Merkezi'nde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın ev sahipliğinde düzenlenen toplantı ile kamuoyuna tanıtıldı. Güncel denetçiler 2 bin 911 başvuru arasından noter huzurunda kurayla ve mülakatlarla belirlendi. Proje ile çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi kritik konuların kent denetçileri tarafından aktif katılımla doğrudan sahada tespit edilmesi hedefleniyor. Kent Denetçileri programı, çevre kirliliği ve iklim değişikliği gibi konularda toplumsal farkındalık yaratırken, veri üretimi sürecini artırıyor. Çevre hakkı ve sağlıklı kentler konusunda farkındalık yaratırken, aynı zamanda yurttaşları kentsel sürdürülebilirlik konusunda aktif aktörler haline getiriyor.
İZPA öncülüğünde başlatıldı
Çalışmada; İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Zabıta Dairesi Başkanlığı, Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı, Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı, Çevre Koruma Dairesi Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, İzmir Kent Konseyi Engelli Meclisi ve Kentsel Adalet ve Eşitlik Çube Müdürlüğü yöneticileri ve yetkilileri yer aldılar. Sağlıklı bir koordinasyonla süreci yürüten birimler, Türkiye’de bir ilk olan çalışmayı İZPA öncülüğünde başlattı.
