SAĞLIK

Keneler ve Evcil Hayvan Sağlığı: Riskler ve Önlemler

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Dr

Dr. Burcu Çevreli'den Keneler Hakkında Önemli Bilgilendirme

Şemskidar Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Burcu Çevreli, evcil hayvanlar için önemli sağlık riskleri oluşturan keneleri ve bu parazitlerin evcil hayvanlar üzerindeki etkilerini anlattı.

Evcil Hayvanlar için Risk Oluşturuyorlar

Dr. Çevreli, kenelerin dişer hayvanlardan kan emen ve örümcek benzeri parazitler olduğu bilgisini verdi. Kenelerin sekiz bacakları bulunmakta ve kanla dolduklarında daha büyük ve koyu hale gelen yumurta biçiminde bir görünümleri vardır. Kenelerin pirelerden farklı olarak zıplamadıklarını ya da uçmadıklarını belirten Çevreli, "Keneler, bulundukları ortamda evcil hayvanların üzerlerine tırmanarak ya da dokundukları yüzeylerden geçerek onlara tutunurlar," ifadelerini kullandı.

Kediler, Köpeklerden Daha Az Riskte

Kenelerin ormanlık alanlarda ve açık arazilerde yaygın olduğunu söyleyen Dr. Çevreli, "Keneler yıl boyunca aktif olsalar da, en fazla ilkbahar ve sonbahar arasında görüldükleri kaydedilmektedir," dedi. Yaban hayatın daha aktif olduğu alanlarda kenelerin bol miktarda bulunabileceğini vurgulayan Çevreli, "Kedilerin köpeklere göre kene kapma olasılıkları daha düşüktür, ancak yine de bu durum mümkündür," diye ekledi. Bir kenenin yeni bir konak ararken evcil hayvanlar ve insanlar dahil olmak üzere yanından geçen herhangi bir memeliye bulaşabileceğini ifade etti.

Kene Sokmalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kene sokmalarının hastalık bulaştırabileceğini belirten Dr. Çevreli, "Dolayısıyla, bir kene hemen çıkarılmalıdır. Hastalık bulaşma riski, enfekte bir kenenin ne kadar süre tutunmasına bağlıdır. Ne kadar uzun süre tutunursa, hastalık bulaşma riski o kadar artmaktadır," dedi. Keneyi çıkarırken kenenin vücuduna zarar vermemek gerektiğini vurgulayan Çevreli, "Eğer kene vücudunu sıkıştırılıp bırakılırsa, bu kanı evcil hayvanınıza geri itecek ve hastalık kapma olasılığını artıracaktır," şeklinde konuştu. Kene sokmaları enfeksiyona, iltihaplı yaralara, anemiye, felce ve hatta ölüme neden olabilirken, Lyme hastalığı gibi ciddi bakteriyel enfeksiyonlar da taşımaktadır.

Veterinere Danışmak Önemli

Evcil hayvanların kene sokmalarını önlemek için kene öldürücü tedavi yöntemlerini kullanmaları gerektiğini söyleyen Dr. Çevreli, "Noktasal tedavi ve tablet gibi farklı tedavi türleri bulunmaktadır. En iyi kene tedavisi için veterinerinize danışmalısınız," dedi. Kedilere köpek kene ilacı kullanmamak gerektiğini de vurgulayarak, "Bazı köpek kene tedavileri kediler için toksik olabilmektedir," diye ekledi.

Keneler Nasıl Beslenir?

Kenelerin deri yüzeyindeki kanla beslenip ısırdıklarını belirten Dr. Çevreli, "Keneler deri altına girmez, aksine derinin üstünde beslenirler. Yapışan keneler, deride koyu lekeler gibi gözükeceklerdir," açıklamasında bulundu. Kenelerin deride oluşturacağı yaraların iyileşmesinin birkaç hafta sürebileceğini belirten uzman, kenelerin genellikle hayvanların ulaşmasının zor olduğu bölgelerde bulunduğunu vurguladı; örneğin kulaklar, göz kapakları, tasma altları, ayak parmakları ve kuyruk tabanı gibi yerler.

Evcil Hayvanda Kene Kontrolü İhmal Edilmemeli

Dr. Çevreli, "Kenelerin yaygın olduğu alanlardan döndükten sonra evcil hayvanınızda kene olup olmadığını kontrol etmek, kene kaynaklı bir hastalığa yakalanma olasılığını azaltmak açısından önemlidir," dedi. Kene tedavisinin ihmal edilmemesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

Evcil Hayvanların Konumları ve Riskler

Bazı köpeklerin cins özellikleri nedeniyle daha fazla kene riskine sahip olabileceğini belirten Dr. Çevreli, "Çoban ve av köpekleri sahada daha fazla zaman geçirirken, diğer köpekler evde kalmakta ve ara sıra dışarı çıkmaktan memnundur. Dışarı daha fazla çıkan hayvanlar kene riski altındadır," şeklinde yorum yaptı. Sahiplerin evcil hayvanlarını gezdirirken önlem alması gerektiğini vurgulayan Çevreli, böcek kovucu kullanmanın faydalı olabileceğini belirtti. Kenelerin, uzun otların üzerinde bekleyerek konak aradıklarını hatırlatan Dr. Çevreli, "Keneler bacakları uzatarak uzun otların ve çalılıkların üzerine durur, yürüdüğünüzde bir konağa tutunurlar," diye ekledi.