Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer alan Milleyha Sulak Alanı'nda, "Arum milleyhanum" (Milleyha tirşidi) adı verilen yeni bir yılayastığı türü keşfedildi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve Biyolog Dr. Samim Kayıkçı tarafından gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar sonucunda literatüre kazandırılan bu tür, Türkiye'nin önde gelen taksonomi dergilerinden Bağbahçe Bilim Dergisi'nde yayımlandı.
Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibini tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, "Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibi, yeni keşifleriyle literatüre katkıda bulunmaya devam ediyor. Daha önce de pek çok yeni bitki keşfini akademik dünyaya kazandıran hocamız, ekibiyle birlikte Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer alan Milleyha Sulak Alanı'nda, yeni bir yılayastığı türünü bilim dünyasına tanıttı. Kendilerini tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum" şeklinde konuştu.
Halk arasında "tirşik" olarak bilinen bitkinin yörede uzun süredir tanındığını ancak bilimsel olarak tanımlanmadığını belirten Prof. Dr. Hasan Yıldırım, "Yılayastığı türleri zehirli olmalarına rağmen Anadolu'nun birçok bölgesinde 'tirşik' adıyla bilinen türler, halk tarafından doğru yöntemlerle işlenerek lezzetli bir yemeğe dönüştürülüyor. Bu bitki ancak pişirildiği zaman tüketilebilen, oldukça tehlikeli, bilinmeden kullanılmaması gereken bir türdür. Milleyha Sulak Alanı'nda tespit edilen bu yeni türün de yörede benzer şekilde kullanıldığını gözlemledik. Bu bitkinin bilimsel adlandırmasının yanı sıra Türkçe ismini de halkın verdiği isimle, 'Milleyha tirşidi' olarak belirledik" dedi.
Arum L. (yılayastığı) cinsinin dünya genelinde Avrupa'dan Orta ve Güney Asya'ya, Kuzey Afrika'ya kadar geniş bir yayılış alanına sahip olduğunu belirten Prof. Dr. Hasan Yıldırım, "Bu cinse ait yaklaşık 25-30 tür bulunuyor. Türkiye'de ise Arum cinsi, Ege, Akdeniz ve Karadeniz başta olmak üzere hemen hemen tüm bölgelerde yayılış gösteriyor. Daha önce ülkemizde bu cinse ait 13 tür biliniyordu. Milleyha Sulak Alanı'ndan tanımladığımız bu yeni türle birlikte Türkiye'deki Arum türü sayısı 14'e yükseldi. Bu türle birlikte Arum cinsine ait ülkemiz endemiği tür sayısı da üçe çıktı" şeklinde konuştu.
Pek çok canlı için korunması gereken özel bir ekosistem
Yeni türün sadece Milleyha Sulak Alanı'nda bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hasan Yıldırım, "Arum milleyhanum, şu ana kadar sadece Hatay'ın Samandağ ilçesi sınırları içinde yer alan Milleyha Sulak Alanı'nda tespit edildi. Bu bölge, yaklaşık 300 civarında bitki türü, 24 kelebek, 7 memeli, 12 sürüngen ve 3 kurbağa türüyle dikkate değer bir biyoçeşitliliğe sahip. Ancak Milleyha'nın en önemli özelliği, dünya genelinde göçmen kuşlar için kritik bir konaklama sahası olmasıdır. Bugüne kadar burada 312 kuş türü gözlemlendi. Göç yolları üzerinde yer alan bu alan, kuşların dinlenmesi ve beslenmesi açısından hayati bir öneme sahip. Dolayısıyla sadece kuşlar için değil, keşfettiğimiz bu yeni bitki türü gibi pek çok canlı için korunması gereken özel bir ekosistem niteliği taşıyor" dedi.
Ekolojik karakter tehdit altında
Milleyha Sulak Alanı'nın "Mileyha Sazlığı Sulak Alanı" ismiyle mahalli öneme haiz sulak alan ilan edildiğini belirten Prof. Dr. Hasan Yıldırım, "126 hektarlık bu alan, eşsiz biyolojik çeşitliliğiyle korunması gereken çok özel bir ekosistem. Ancak alan üzerinde tarıma açma, atık dökümü, yapılaşma, aşırı otlatma ve kaçak avcılık gibi ciddi insan kaynaklı tehditler mevcut. Özellikle alanın yaklaşık üçte birini kapsayan ve biyolojik çeşitlilik açısından oldukça zengin olan tampon bölge, imara açık olması nedeniyle yapılaşma baskısı altında. Son yıllarda yapılan denetimlerle kaçak avcılık azalsa da, mülkiyet sorunları ve ekolojik karakterin bozulması riski devam ediyor" şeklinde ifade etti.
